Εγκυμοσύνη
Η εγκυμοσύνη δεν αποτελεί παθολογική κατάσταση. Πρέπει να γίνει κατανοητό από την έγκυο ότι πρέπει να συνεχίσει τις καθημερινές δραστηριότητές της, αποφεύγοντας τους εντατικούς ρυθμούς και την έντονη (ψυχική ή σωματική) κόπωση.
Όταν υπάρξει καθυστέρηση 5 – 7 ημερών, η γυναίκα πρέπει να συμβουλευτεί το γυναικολόγο της. Τα τεστ εγκυμοσύνης δεν είναι πάντα αξιόπιστα. Από την 5η βδομάδα της εγκυμοσύνης ο γυναικολόγος μπορεί να πιστοποιήσει υπερηχογραφικά την εγκυμοσύνη και να αποκλείσει τυχόν εξωμήτρια εγκυμοσύνη. Επίσης, ο γυναικολόγος πρέπει να συμβουλέψει τη γυναίκα για τις αλλαγές που θα επέλθουν στην καθημερινότητά της όσον αφορά το σωματικό βάρος της, τις συνήθειές της και την διατροφή της. Με το θετικό τέστ κυήσεως ξεκινά φυλλικό οξύ 400 μg, την απαραίτητη δοσολογία για την πρόληψη δισχιδούς ράχης και ανάπτυξης του εμβρύου.
Πόσο συχνά θα επισκέπτομαι τον ιατρό για παρακολούθηση;
Κάθε 3-4 εβδομάδες μέχρι την ηλικία των 30 εβδομάδων
Κάθε 2 εβδομάδες μέχρι την ηλικία των 36 εβδομάδων και μετά
Κάθε εβδομάδα μέχρι τις 41 εβδομάδες.
Πως θα γίνεται η παρακολούθηση;
Η παρακολούθηση καθορίζεται από την ηλικία κύησης και τις μεταβολές που επέρχονται στον οργανισμό της μητέρας και τον πλακούντα. Η μέτρηση αρτηριακής πίεσης, βάρους και υπερηχογραφικής ανάπτυξης του εμβρύου γίνονται σε κάθε επίσκεψη.
1ο ΤΡΙΜΗΝΟ
6-10η εβδομάδα: Ο γιατρός θα σας πάρει ένα πλήρες ιατρικό ιστορικό, θα σας εξετάσει και θα γίνει ο πρώτος υπερηχογραφικός έλεγχος για τον έλεγχο της μήτρας, των ωοθηκών και της θέσης εμφύτευσης. Θα καθοριστεί η ηλικία κύησης, τα αρχικά εμβρυικά στοιχεία και η παρουσία εμβρύου και της καρδιακής λειτουργίας του. Θα προσδιοριστεί η πιθανή ημερομηνία τοκετού (ΠΗΤ), βάσει της τελευταίας έμμηνης ρύσης σας, της φύσης των κύκλων σας και των υπερηχογραφικών ευρημάτων. Γνωρίζοντας την ΠΗΤ, μπορούμε με ασφάλεια να παρακολουθήσουμε την εγκυμοσύνη και μετά τις 40 εβδομάδες , αν δεν επέλθει τοκετός μέχρι τότε. Άπαξ και προσδιοριστεί η ΠΗΤ, δεν αλλάζει και είναι ο οδηγός παρακολούθησης της ανάπτυξης του εμβρύου. Επίσης, σε αυτή την πρώτη επίσκεψη γίνεται μέτρηση της αρτηριακής πίεσης και του σωματικού βάρους καθώς και ο εργαστηριακός προγεννητικός έλεγχος.
10-13η εβδομάδα: Υπερηχογραφική παρακολούθηση της ανάπτυξης του εμβρύου. Μεταξύ 11-13ης εβδομάδας γίνεται το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας και το PAPP-Α test. Στο υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας μετράται η ποσότητα του υγρού που βρίσκεται κάτω από το δέρμα στον αυχένα του εμβρύου. Αυξημένο πάχος σχετίζεται με υψηλή πιθανότητα για σύνδρομο Down. Παράλληλα λαμβάνεται αίμα από την έγκυο όπου μετρώνται συγκεκριμένες πρωτεΐνες (PAPP-a και ελεύθερη β-χοριακή γοναδοτροπίνη). Είναι το λεγόμενο PAPP-a test, το οποίο εξασφαλίζει μια υγιή εγκυμοσύνη σε ποσοστό μεγαλύτερο του 90%. Σε περιπτώσεις όπου υπάρχει αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης συνδρόμου Down ή άλλων χρωμοσωμιακών ανωμαλιών, προτείνεται στην έγκυο να υποβληθεί σε βιοψία χοριακής λάχνης ή αμνιοπαρακέντηση. Αυτές οι εξετάσεις είναι επεμβατικές και μπορούν με ασφάλεια να αποκλείσουν την ύπαρξη χρωμοσωμιακών ανωμαλιών στο έμβρυο.
Υπάρχει μέθοδος προγεννητικού ελέγχου μη επεμβατική εκτός της αυχενικής διαφάνειας και του PAPP-Α test;
Ναι. Υπάρχουν πλέον εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου μη επεμβατικές που γίνονται με λήψη αίματος από την έγκυο μετά τη 10η εβδομάδα και ανιχνεύουν χρωμοσωμιακές ανωμαλίες του εμβρύου σε ποσοστά 99%.
2ο ΤΡΙΜΗΝΟ
18-23η εβδομάδα: Εκτός από την παρακολούθηση της εγκύου και της ανάπτυξης του εμβρύου γίνεται και το υπέρηχογράφημα Β-επιπέδου, δηλαδή ο έλεγχος της ανατομίας του εμβρύου σε εξειδικευμένο κέντρο προγεννητικού ελέγχου.
24-28η εβδομάδα: Πέραν της συνηθισμένης παρακολούθησης, γίνεται και ο έλεγχος της καμπύλης σακχάρου με τη μέτρηση των τιμών σακχάρων στο αίμα της εγκύου μετά από χορήγηση 75 γραμμαρίων γλυκόζης για τον αποκλεισμό διαβήτη κύησης. Επίσης γίνεται και χορήγηση ένεσης σε έγκυες με ( - ) Rhesus.
3o ΤΡΙΜΗΝΟ
Πλέον ο υπερηχογραφικός έλεγχος του εμβρύου περιλαμβάνει τη βιομετρία του εμβρύου και το Doppler. Σε περίπτωση δυσχερούς ανάπτυξης του εμβρύου, απαιτείται ιδιαίτερη και τακτικότερη παρακολούθηση της εγκύου και του εμβρύου της με σκοπό την αποφυγή δυσάρεστων επιπλοκών.
29-34η εβδομάδα: Πρώτη συνάντηση με τη μαία στο μαιευτήριο για τον καθορισμό του πλάνου τοκετού, ανάλυση των επι μέρους θεμάτων κατά τη διάρκεια του τοκετού (θέσεις επι κλίνης και ειδικές ασκήσεις, ψυχολογική υποστήριξη, συμμετοχή του συντρόφου, χρονοδιάγραμμα επισκληριδίου και σταδίων τοκετού) και μετά τον τοκετό (θηλασμός και λοχεία) καθώς και γνωριμία της αίθουσας τοκετού και του δωματίου νοσηλείας. Επίσης, συστήνεται ο εμβολιασμός Tdap-Διφθερίτιδας-Τετάνου για προστασία του νεογνού.
35-37η εβδομάδα: Έλεγχος με καλλιέργεια κολπικού υγρού για πιθανή παρουσία Στρεπτόκοκκου Β που μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη στο νεογνό κατά τον κολπικό τοκετό.
37-40η εβδομάδα: Εβδομαδιαίος έλεγχος και κολπική εξέταση για έλεγχο της υφής και της διαστολής του τραχήλου.
40-41η εβδομάδα: Ενδελεχής έλεγχος της κατάστασης της υγείας του εμβρύου με Doppler, μέτρηση του αμνιακού υγρού, του βιοφυσικού προφίλ, της θέσης του πλακούντα και του ομφάλιου λώρου. Επίσης, προγραμματίζεται ο ενδεδειγμένος τρόπος πρόκλησης του τοκετού που γίνεται όταν συμπληρώνεται η 40η εβδομάδα.
Επι συγκεκριμένων προβλημάτων που καθιστούν την εγκυμοσύνη υψηλού κινδύνου, το χρονοδιάγραμμα και ο τρόπος παρακολούθησης μεταβάλλονται ανάλογα.
