Ινομυώματα
Τα ινομυώματα είναι ο πιο συχνός καλοήθης όγκος των γεννητικών οργάνων των γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας. Συνήθως εμφανίζονται περίπου στο 20-40% των γυναικών και συχνότερα στις ηλικίες 30-50 ετών, παρ΄όλα αυτά μόνο ένα μικρό ποσοστό εξ αυτών θα εκδηλώσει συμπτώματα και θα χρειαστούν πράγματι θεραπεία. Αυτό δε σημαίνει, βέβαια, ότι δεν μπορεί να εμφανιστούν και σε γυναίκες μικρότερης ή μεγαλύτερης ηλικίας, αν και μετά την εμμηνόπαυση έχουν την τάση να συρρικνώνονται λόγω των μειωμένων οιστρογόνων. Τα ινομυώματα σχετίζονται με τα επίπεδα των ορμονών, κάτι που σημαίνει πως, ακόμη και έπειτα από χειρουργική αφαίρεση ή φαρμακευτική αγωγή, δεν αποκλείεται η πιθανότητα επανεμφάνισης.
Ο κίνδυνος μετατροπής τους σε κακοήθεια είναι σχεδόν μηδενικός. Περίπου 1 στα 300-2000 «ίνομυώματα» είναι εξαρχής μια μορφή σαρκώ-ματος, που ονομάζεται λειομυοσάρκωμα. Δυστυχώς, η διάγνωση ενός ινομυώματος που είναι σάρκωμα δεν μπορεί να γίνει πριν το χειρουργείο καθώς τα υπερηχογραφικά κριτήρια είναι ασαφή. Ωστόσο, γυναίκες που παρουσιάζουν ταχεία ανάπτυξη ινομυωμάτων της μήτρας ή ανάπτυξη ινομυωμάτων σε ηλικία μετά τα 45 θα πρέπει να εξετάζονται αμέσως.
Συμπτώματα
Οι περισσότερες γυναίκες με ινομυώματα δεν έχουν συμπτώματα και τα ανα-καλύπτουν τυχαία σε κάποιο υπερηχογράφημα ή σε κλινική εξέταση. Η 1 στις 3 γυναίκες θα εμφανίσει ανάλογα με το μέγεθος και τη θέση του ινομυώματος:
Μεγάλη απώλεια αίματος κατά τη διάρκεια της περιόδου (μηνορραγία) ή απώλεια αίματος στο μεσοδιάστημα μεταξύ δύο περιόδων.
Πίεση, βάρος ή και πόνο στην κοιλιά
Συχνουρία ή διαταραχές στην ούρηση, αν πρόκειται για ινομύωμα μεγάλου μεγέθους που πιέζει την ουροδόχο κύστη.
Δυσκοιλιότητα
Οσφυαλγία
Πόνος στην επαφή (δυσπαρευνία)
Κατά την κύηση, ανάλογα με τη θέση και το μέγεθος, μπορεί να υποστούν εκφύλιση με έντονο κοιλιακό πόνο ή και να προκαλέσουν πρόωρο τοκετό, αιμορραγία, επαναλαμβανόμενες αποβολές και αποκόλληση πλακούντα.
Προβλήματα γονιμότητας (αδυναμία σύλληψης, αποβολές κ.ά.)
Πώς διακρίνονται;
Στα ενδοτοιχωματικά, όπου το μεγαλύτερο τμήμα τους είναι βυθισμένο μέσα στο μυϊκό τοίχωμα της μήτρας
Στα υπορογόνια, που προεξέχουν από την εξωτερική επιφάνεια της μήτρας
Στα υποβλεννογόνια, που προβάλλουν μέσα στην κοιλότητα της μήτρας
Στα τραχηλικά ινομυώματα, που αναπτύσσονται στον τράχηλο της μήτρας, κάτι που συμβαίνει σπανιότερα
Πως γίνεται η διάγνωση των ινομυωμάτων;
Τα ινομυώματα διαγιγνώσκονται συνήθως τυχαία κατά τη διάρκεια της γυναικολογικής εξέτασης. Η αμφίχειρη εξέταση μπορούν να θέσει την υποψία, όμως ένα υπερηχογράφημα της πυέλου (διακοιλιακό ή διακολπικό) είναι αυτό που θα ολοκληρώσει τη διάγνωση και θα συμβάλει στο να εκτιμηθούν καλύτερα οι διαστάσεις και η θέση τους.
Οταν η ασθενής παρουσιάζει πολλαπλά ή μεγάλα ινομυώματα άνω των 6 εκ., ή η υπερηχογραφική απεικόνισή τους θέτει την υποψία σαρκώματος, συστήνεται προεγχειρητικά να χρησιμοποιηθούν και άλλες τεχνικές απεικόνισης, όπως η μαγνητική τομογραφία, ώστε να χαρτογραφηθούν λεπτομερώς. Για ορισμένα ινομυώματα, τα οποία εντοπίζονται στο εσωτερικό της μητρικής κοιλότητας (υποβλεννογόνιο), ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει πιο ειδικές εξετάσεις, όπως τρισδιάστατο υπερηχογράφημα και υδρουστερογραφία.
Πως αντιμετωπίζονται;
Τα ινομυώματα δεν χρειάζονται να αντιμετωπιστούν αν είναι μικρά και δεν προκαλούν συμπτώματα. Χρειάζεται να αφαιρεθούν όταν,
εξαιτίας του μεγέθους τους, προκαλούν αίσθημα βάρους και πίεσης
όταν αυξάνονται με γρήγορο ρυθμό
όταν προκαλούν υπογονιμότητα ή επαναλαμβανόμενες αποβολές
όταν πιέζουν την ουροδόχο κύστη προκαλώντας συχνοουρία.
Η αντιμετώπιση των ινομυωμάτων ποικίλει ανάλογα με τη θέση, τον τύπο, το μέγεθος του ινομυώματος, τη συμπτωματολογία, την ηλικία της γυναίκας και την επιθυμία τεκνοποίησης. Οι θεραπευτικές επιλογές για τα ινομυώματα μπορεί να είναι είτε συντηρητικές είτε χειρουργικές.
Φαρμακευτική θεραπεία
Οι θεραπείες με φάρμακα περιλαμβάνουν την προγεστερόνη, το ορμονικό σπιράλ ή ενέσιμα σκευάσματα που καταστέλλουν την παραγωγή οιστρογόνων με στόχο να ατροφήσει το ινομύωμα, να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και να ανακουφιστεί η ασθενής. Τα τελευταία δίνονται για περιορισμένο χρονικό διάστημα, διότι προκαλούν φαρμακευτική εμμηνόπαυση και πέρα από τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης (πονοκέφαλοι, εξάψεις, κολπική ξηρότητα, κόπωση), προκαλείται και οστεοπενία, δηλαδή μείωση της οστικής μάζας.
Επιπλέον, η φαρμακευτική θεραπεία δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε γυναίκες που επιθυμούν εγκυμοσύνη.
Χειρουργική θεραπεία
Εκπυρήνιση ινομυωμάτων – Τα ινομυώματα αντιμετωπίζονται κατ’ εξοχήν με χειρουργική αφαίρεση (ινομυωματεκτομή). Η ινομυωματεκτομή διατηρεί την μήτρα και τη γονιμότητα. Μπορεί να γίνει είτε λαπαροσκοπικά ή με ανοικτό χειρουργείο. Αυτό εξαρτάται από το μέγεθος, τον αριθμό και την θέση των ινομυωμάτων. Μετά την ινομυωματεκτομή συστήνεται η καισαρική τομή στην περίπτωση που υπάρχει η επιθυμία για μελλοντική εγκυμοσύνη.
Υστερεκτομή – σε περιπτώσεις με ογκώδη μήτρα λόγω πολλαπλών ινομυωμάτων και βαριές αιμορραγίες σε γυναίκα που έχει ολοκληρώσει την οικογένειά της μπορεί να επιλεχθεί η αφαίρεσης της μήτρας. Είτε λαπαροσκοπικά, ή με ανοικτό χειρουργείο, είτε με γενική ή και με επισκληρίδιο αναισθησία, ανάλογα με τις εξατομικευμένες ανάγκες της ασθενούς, αποτελεί μια επέμβαση χαμηλής νοσηρότητας
Υστεροσκοπική εκτομή των ινομυωμάτων – εισάγεται στην κοιλότητα της μήτρας μέσω του υστεροσκοπίου μία ηλεκτροφόρα αγκύλη (ρισεκτοσκόπιο) και αφαιρούνται τα υποβλεννογόνια ινομυώματα.
