Τεστ Παπανικολάου
Αυτή είναι η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη εξέταση για τον προσυμπτωματικό έλεγχο. Μπορεί να εντοπίσει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και τις υψηλόβαθμες προκαρκινικές αλλοιώσεις σε πρώιμα στάδια, όταν μπορεί να αντιμετωπιστούν ή ακόμη και να θεραπευτούν.
Πώς γίνεται το τεστ Παπανικολάου;
Η γυναίκα ξαπλώνει στη γυναικολογική καρέκλα, όπως γίνεται και στη γυναικολογική εξέταση. Ο γιατρός βάζει στον κόλπο το μητροσκόπιο, για να αποκαλυφθεί ο τράχηλος της μήτρας στο κάτω μέρος της μήτρας όπου συναντά τον κόλπο. Στη συνέχεια συλλέγονται τα κύτταρα με ειδικό βουρτσάκι και εξετάζονται αργότερα στο μικροσκόπιο. Η εξέταση δεν πονάει.
Χρειάζεται προετοιμασία πριν το τεστ;
Το τεστ δεν λαμβάνεται τις ημέρες της έμμηνης ρύσης λόγω της αδυναμίας του κυτταρολόγου να ΄διαβάσει’ ένα αιματηρό υπόστρωμα. Αποδεικνύεται ότι δεν είναι απαραίτητη η αποχή απο το σεξ ή τη χρήση κολπικών πλύσεων δύο μέρες πριν τη λήψη του τεστ.
Υπάρχουν πολλά είδη τεστ Παπανικολάου;
Δύο είναι τα είδη των τεστ Παπανικολάου. Το συμβατικό τεστ όπου γίνεται η λήψη των κυττάρων, ακολουθεί η επίστρωση και η μονιμοποίηση του υλικού σε πλακάκι το οποίο στη συνέχεια μικροσκοπείται. Η κυτταρολογία υγρής φάσης (Thin Prep) είναι εκείνη κατά την οποία μετά τη λήψη εμβαπτίζεται το βουρτσάκι και συλλέγονται τα κύτταρα σε υγρό μέσο και κατόπιν γίνεται η επεξεργασία του. Σαν τεχνική αναφέρει μεγαλύτερη ευαισθησία και επίσης δίνει την δυνατότητα για περαιτέρω επεξεργασία και ανίχνευση με μοριακές τεχνικές της ύπαρξης τύπων του HPV καθώς και σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων.
Σε ποιές ηλικίες γίνεται;
Από την ηλικία των 21 ετών μέχρι την ηλικία των 65 ετών. Ορισμένοι ειδικοί συνιστούν τεστ HPV αντί για τεστ Παπανικολάου, ξεκινώντας από την ηλικία των 25 ετών. Δεν χρειάζεται να ξεκινήσετε τον έλεγχο για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας πριν από την ηλικία των 21 ετών, ακόμη και αν γίνατε σεξουαλικά ενεργή σε μικρότερη ηλικία.
Πότε οι γυναίκες πρέπει να συνεχίσουν τον έλεγχο και μετά τα 65;
Συνεχίζουν να ελέγχονται και μετά τα 65, οι γυναίκες που έχουν ιστορικό προκαρκινικής αλλοίωσης ή καρκίνου στο κατώτερο γεννητικό σύστημα καθώς και οι γυναίκες που δεν έχουν 3 φυσιολογικά τεστ Παπανικολάου στη σειρά ή 2 φυσιολογικά συνδυαστικά τεστ Παπανικολάου και HPV τα τελευταία 10 χρόνια (με το πιο πρόσφατο τεστ εντός των τελευταίων 5 ετών)
Μπορούν να κάνουν τεστ Παπανικολάου οι έγκυες;
Εάν δεν έχει γίνει τεστ για μεγάλο χρονικό διάστημα, πριν την εγκυμοσύνη, θα ήταν καλό να γίνει. Συνήθως, η πρώτη εξέταση της εγκυμοσύνης είναι μια ευκαιρία για έλεγχο, ιδιαίτερα σε γυναίκες οι οποίες δεν έχουν υποβληθεί προηγουμένως σε τακτικούς προληπτικούς ελέγχους. Η λήψη του τεστ Παπανικολάου δεν είναι επικίνδυνη για την εγκυμοσύνη.
Είναι δυνατόν το τεστ Παπανικολάου να βγει αρνητικό και να ξεφύγει κάποια αλλοίωση;
Ναι είναι δυνατόν, επειδή τα κύτταρα λαμβάνονται από την επιφάνεια του βλεννογόνου και δεν είναι πάντοτε αντιπροσωπευτικά των αλλοιώσεων που ‘κρύβονται’ μέσα στο επιθήλιο. Η ευαισθησία του τεστ Παπανικολάου για ανίχνευση προκαρκινικών αλλοιώσεων κυμαίνεται σε ποσοστά 50%-70%. Μεγάλη σημασία έχει ο τρόπος λήψης του Παπ τεστ.
Πόσο συχνά πρέπει να γίνεται;
Εάν θέλουμε να μειώσουμε τον κίνδυνο να ξεφύγει μια προκαρκινική αλλοίωση πρέπει το τεστ Παπανικολάου να επαναλαμβάνεται σε ετήσια χρονικά διαστήματα. Περιορίζεται έτσι πολύ η πιθανότητα να ξεφύγει καρκίνος επειδή η καρκινογένεση στον τράχηλο της μήτρας συνήθως είναι μια χρονοβόρος διαδικασία και είναι απίθανο να ξεφύγει σε τρεις διαδοχικούς ελέγχους.
Πρέπει να γίνεται τεστ Παπανικολάου σε γυναίκες που έχουν αφαιρέσει τη μήτρα τους;
Επιβάλλεται αν η υστερεκτομή (αφαίρεση μήτρας) έγινε λόγω
κακοήθειας
παρουσίας προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο της μήτρας
καλοήθειας (π.χ. ινομυώματα, αιμορραγίες, ενδομητρίωση) αλλά υπάρχει ιστορικό προκαρκινικών αλλοιώσεων στον τράχηλο της μήτρας στο παρελθόν
καλοήθειας αλλά βρέθηκαν στην ιστολογική εξέταση προκαρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο
εάν έχει γίνει υφολική υστερεκτομή για καλοήθη νοσήματα (έχει αφαιρεθεί μόνο το σώμα της μήτρας και έχει μείνει ο τράχηλος)
Μόνο στις περιπτώσεις εκείνες στις οποίες έχει προηγηθεί ολική υστερεκτομή (αφαιρέθηκε και ο τράχηλος) για καλοήθη πάθηση και δεν έχουν ιστορικό μόλυνσης από HPV, δεν συνιστάται να γίνεται περαιτέρω έλεγχος.